Ha­zi­ne ve Ma­li­ye Ba­ka­nı Meh­met Şim­şek, algı yö­ne­tim ça­ba­sı­na ve kar­şı­sın­da­ki­nin iti­raz et­me­ye­ce­ği­ni bi­le­rek söy­le­di­ği ge­rek­çe­le­ri üret­me­ye devam edi­yor. ‘Sizi an­lı­yo­rum’ adı al­tın­da makro eko­no­mik gös­ter­ge­ler­den bah­set­ti­ği in­san­la­rın ne du­rum­da ya­şa­dı­ğı ile il­gi­li bir fikri de yok. Gös­ter­ge­ler de ay­rı­ca tar­tı­şı­lır.

As­lın­da tek ba­şı­na değil. Med­ya­nın bir bö­lü­mü de ‘nasıl ta­sar­ruf’ ya­pa­bi­lir­si­niz ile baş­la­yan, in­san­la­rın müs­rif­lik­le­ri­nin ne­re­de ol­du­ğu­nu an­la­tan ve ko­nu­yu nasıl yö­ne­te­bi­le­cek­le­ri hak­kın­da ahkâm kesen ha­ber­ler­le bu ya­pı­yı des­tek­li­yor­lar.

Bu neyin ka­fa­sı bi­li­yor mu­su­nuz? ‘Bak tüm res­to­ran­lar, ka­fe­ler dolu, bir de kriz var’ di­yor­lar. O res­to­ra­nın, ka­fe­nin ya da ma­ğa­za­nın hangi şart­lar al­tın­da ayak­ta kal­ma­ya ça­lış­tı­ğı­na ba­şı­nı çe­vi­ren­le­rin, orada gö­zü­ken ka­la­ba­lık üze­rin­den ‘eko­no­mi iyi’ söy­le­mi­ne des­tek ve­ri­li­yor.

Yani me­se­le­ye res­to­ran­dan ba­kı­yor­lar. İçe­ri­si do­luy­sa, ül­ke­de eko­no­mi­de iyi gi­di­yor. Yol­lar­da tüm akar­ya­kıt zam­la­rı­na kar­şı­lık araç­lar do­la­şı­yor­sa, işler tı­kı­rın­da, bo­şu­na ağ­la­yan­lar var an­la­mı­na ge­li­yor. Üs­te­lik yol­lar­da­ki ara­ba­la­rın büyük bir bö­lü­mü­nün ti­ca­ri amaç­la yolda ol­du­ğu­nu bile göz ardı ede­rek.

Son de­re­ce derin bir fakru za­ru­ret ya­şa­nan ül­ke­de, top­la­san 5 mil­yon in­sa­nı geç­me­yecek grup­tan olu­şan fo­toğ­ra­fa bakıp, 80 mil­yo­nun se­fa­le­ti­ni giz­le­me­ye ça­lı­şan­lar, tarih önün­de bunun so­rum­lu­lu­ğu­nu ta­şı­ya­cak­lar­dır.

Es­na­fın iş yap­ma­ma­sı umu­run­da ol­ma­dan, icra uy­gu­la­ma­ya ko­yan­lar, ih­ti­ya­ti ha­ciz­le sa­de­ce o es­na­fı değil, tüm ala­cak zin­ci­ri­ni ki­lit­le­yen­ler, res­to­ra­nın ca­mın­dan bak­tık­la­rı Tür­ki­ye fo­toğ­ra­fın­da yan­lış yerde du­ru­yor­lar.

Çünkü dı­şa­rı­dan içe­ri­ye ba­kar­sa­nız, ger­çek du­ru­mu gö­re­mez­si­niz. Geçin res­to­ra­nın için­den dı­şı­na bakın. Or­ta­lık ‘Köy­den indim şe­hi­re’ fil­min­de­ki kad­ro­nun ya da Kemal Sunal’ın cam­dan ta­vu­ğa ekmek ban­dır­dı­ğı sah­ne­nin ay­nı­sı.

Eylül ayıy­la bir­lik­te şart­la­rın sert­leş­ti­ği, mas­raf­la­rın gün be gün ar­ta­ca­ğı, buna kar­şı­lık elin­de­ki pa­ra­nın satın alma gü­cü­nü yi­tir­miş, her gün açık­la­na­nın en az iki katı yük­sek enf­las­yon ya­şa­yan in­san­la­rın, yıl­ba­şın­da daha az para al­ma­sı için oluş­tu­ru­lan al­gıy­la bu iş sür­dü­rü­le­mez.

Or­ta­da ne tü­ke­ti­ci kaldı, ne de bu gi­diş­le tacir ya da sa­na­yi­ci ka­la­cak. Büyük bir vur­dum­duy­maz­lık için­de, in­san­la­rın so­ru­nu­nu yok sa­ya­rak, kendi oluş­tur­duk­la­rı ra­kam­lar­la yo­rum­la­dık­la­rı eko­no­mi­ye ken­di­le­ri ina­na­rak işin ta­dı­nı ka­çır­dı­lar.

Tü­ke­ti­ci ile de, es­naf­la da, sa­na­yi­ci ile de ko­nuş­sa­nız, gi­di­şa­tın hoş ol­ma­dı­ğı­nı dile ge­ti­ri­yor­lar. Ay­rı­ca Bakan Şim­şek’in gör­me­di­ği bir ger­çe­ği daha tes­pit ede­rek söy­lü­yor­lar. Bu iş, sür­dü­rü­le­bi­lir ol­mak­tan çıktı.

Çıktı çünkü, or­ta­da ne ger­çek kaldı, ne oran­tı, ne çıkış açı­sın­dan net­lik. Büyük bir sis bu­lu­tu­nun için­de, eko­no­mi yö­ne­ti­mi­nin an­lam­sız söy­lem­le­ri ve iş­le­ri­nin göl­ge­sin­de, in­san­lar daha da zor du­ru­ma dü­şü­yor. Tek­rar­lı­yo­rum. Res­to­ra­nın ca­mı­na dı­şa­rı­dan değil, içe­ri­den bakın. Or­ta­lı­ğın doz duman ol­du­ğu­nu gö­re­cek­si­niz.