Gü­ze­lim ül­ke­miz­de Kast Sis­te­mi var mı? So­ru­su­na yanıt ka­ba­ca var di­ye­bi­li­yo­rum.

Neden mi? Ba­kı­yor­su­nuz; İş İnsan­la­rı kendi ara­la­rın­da gelir da­ğı­lım­la­rı ve/veya sek­tör­le­ri­ne göre ken­di­le­ri­ni sı­nıf­lan­dır­mış, kendi sı­nıf­la­rın­dan ol­ma­yan­lar­la iş ve ti­ca­ret iliş­ki­si­ne gir­mi­yor­lar. Mes­lek kol­la­rı­na ba­kı­yor­su­nuz Mi­mar­lar kendi ara­la­rın­da sı­nıf­lar oluş­tur­muş­lar; büyük, orta, küçük öl­çek­li pro­je­ler üre­ten­ler büyük büyük ile, orta orta ile, küçük de küçük ile mu­ha­tap olu­yor­lar, kendi dı­şın­dan olan­la­rı sis­te­me dahil et­mi­yor­lar. Hukuk, tıp, mü­hen­dis­lik ak­lı­nı­za ne ge­lir­se.

Ne yazık ki üzeri ör­tü­lü bir Kast Sis­te­mi için­de sı­kış­tı­rı­lı­yo­ruz. Daha ön­ce­le­ri gelir se­vi­ye­le­ri ara­sın­da böy­le­si uçu­rum­lar ol­ma­dı­ğı için ve si­ya­si irade kendi iç di­na­mi­ği­ni bu denli hi­se­ti­rir bi­çim­de ya­pı­lan­dır­ma­dı­ğı için bu durum pek an­la­şıl­mı­yor­du.

Pan­de­mi ve son­ra­sın­da her­kes kendi iç mu­ha­se­be­si­ne dön­mek zo­run­da kal­dı­ğın­da bu sis­te­min nasıl bir örün­tü için­de iş­le­di­ği­ni kav­ra­mış oldu.

Bu olu­şan sis­te­min ge­lir­den zi­ya­de statü ile il­gi­len­di­ği ger­çek­li­ği en göze çar­pan özel­lik­tir ve dik­kat­li bi­rey­ler bunu çok çabuk kav­ra­ya­bi­lir.

Bir res­to­ran­da ça­lı­şan gar­so­nun ka­zan­cı bir tıp dok­to­run­dan ya da bir aka­de­mis­yen­den fazla ola­bi­lir. Top­lu­mun için­de gar­son ol­du­ğu­nu söy­le­di­ğin­de bu ar­ka­da­şın faz­la­ca bir ağır­lı­ğı ol­ma­ya­cak­tır. Di­ye­lim ki, ev­le­necek ve kız is­te­me aşa­ma­sın­da kızın evine gi­dil­di. Bizde na­sıl­sın iyi misin? So­ru­la­rın­dan hemen sonra ne iş ya­par­sın gelir. Sor­maz­lar; ne kadar se­vi­yor­sun, bu kız ile ortak yön­le­ri­niz ne, bir­bi­ri­ni­ze bir ömür sevgi ve sa­da­kat­le bağlı ola­cak mı­sı­nız?

Ata­sö­zü­müz bile var: Davul bile dengi den­gi­ne çalar. Hemen kız ta­ra­fı tavır alır. Biz kı­zı­mı­zı bir gar­son­la ev­len­sin diye mi ye­tiş­tir­dik? Nice dok­tor­lar, ha­kim­ler, avu­kat­lar, mi­mar­lar, mü­hen­dis­ler var­ken bir gar­son­la mı ev­le­ne­cek­sin? Bu tavır, bu duruş kast sis­te­mi değil de nedir? Kast Sis­te­mi­dir ve en ser­tin­den, en kes­kin sı­nır­lı­sın­dan.

Bakın et­ra­fı­nı­za; sav­cı­nın oğlu hakim, bü­rok­ra­tın oğlu bü­rok­rat, su­ba­yın ço­cu­ğu asker olu­yor. Bun­la­rın dı­şın­da Tür­ki­ye’de çe­te­leş­me du­rum­la­rı da bu du­ru­mun so­nu­cu ola­rak baş­la­dı bile.

Özet­le du­ru­mun al­tın­da geç­miş­ten gelen bir süreç var. Bu süreç sos­yo-kül­tü­rel yapı ve eko­no­mi ile har­man­la­na­rak gü­nü­müz­de­ki üzeri ör­tü­lü kast sis­te­mi­ni oluş­tu­ru­yor.

Bu du­rum­da­ki en önem­li fak­tör ise eko­no­mik fak­tör­dür. Gelir da­ğı­lı­mın­da­ki ada­let­siz­lik ve top­lam ge­lir­den pay al­ma­da­ki ma­ka­sın gi­de­rek açıl­ma­sı kast sis­te­mi­nin oluş­ma­sın­da ka­ta­li­zör­dür.

Dik­ka­ti­ni­zi çekti mi bil­mi­yo­rum? Yıl­lar­dır ik­ti­dar­da olan hü­kü­me­tin ço­ğun­lu­ğun gelir se­vi­ye­si­ni, as­ga­ri üc­ret­te bu­luş­tur­ma­sı, emek­li ay­lık­la­rı­nı ise bunun al­tı­na çek­me­si sizi kast sis­te­mi­nin en alt kat­ma­nı his­set­tir­mi­yor mu?

Ne di­ye­lim be­te­rin be­te­ri var! Son aşama Parya olmak.

Çözüm yine bizde saklı. Yaşam denen şu dünya dü­ze­ni­nin öz­ne­si­ne ken­di­mi­zi ko­şul­suz yer­leş­ti­rir ve ge­li­şi­ne yaşar ve mü­ca­de­le eder­sek yır­ta­rız.
Sevgi ve selam....