Gün­ler­din açık­la­na­ca­ğı söy­le­nen ta­sar­ruf pa­ke­ti bek­len­ti­le­ri tam kar­şı­la­dı. Yani bolca na­si­hat, öl­çü­le­mez bey­lik laf­lar­la gelen te­men­ni­ler, ger­çek­çi an­lam­da söz edil­me­yen ve­rim­li­lik kav­ra­mı ve ilave ola­rak ‘ça­lış­ma­la­ra devam edi­yo­ruz’ me­sa­jı. Yani koca bir hiç.

Bu hiç­lik içe­ri­sin­de, pa­ke­tin ar­dın­dan açık­la­ma yapan reel sek­tör tem­sil­ci­le­ri neyi gör­dü­ler, neyi an­la­dı­lar ki mem­nu­ni­yet­le­ri­ni dile ge­ti­ren açık­la­ma­lar­da bu­lun­du­lar? As­lın­da bu Tür­ki­ye’de me­se­le­le­rin ne kadar ez­be­re tar­tı­şıl­dı­ğı­nı ve yo­rum­lan­dı­ğı­nı bir kez daha bize ka­nıt­la­dı.

Ön­ce­lik­le ya­pı­lan açık­la­ma­lar­da ‘bun­lar da olsun’ de­ni­lecek mad­de­le­rin, ta­sar­ruf ted­bir­le­ri­nin ken­di­siy­miş gibi an­la­tıl­ma­sı, or­ta­da her­han­gi bir kamu ta­sar­ru­fu ni­ye­ti ol­ma­dı­ğı­nın çok açık gös­ter­ge­si.

Her­han­gi bir fayda / ma­li­yet he­sa­bı­na da­yan­ma­yan, or­ta­ya rakam koy­ma­yan, ve­rim­li­lik he­sa­bı pay­laş­ma­yan, kı­sın­tı ile ta­sar­ru­fu ka­rış­tır­mış bir akıl ka­rı­şık­lı­ğı için­de, ka­mu­oyu­nun bek­len­ti­le­ri­nin ak­si­ne bom boş bir niyet man­zu­me­sin­den öteye git­me­yen ve sa­de­ce laf ka­la­ba­lı­ğın­dan iba­ret açık­la­ma­nın tat­min­kar bu­lun­ma­sı müm­kün değil.

İş dün­ya­mız bunun ne­re­sin­den tat­min oldu açık­ça­sı bi­le­mi­yo­rum. Har­ca­ma­la­rı gör­mez­lik­ten gelen ama ya­tı­rım­la­ra neş­ter vuran, bu­gü­ne kadar bu har­ca­ma­la­rın neden ya­pıl­dı­ğı­nı açık­la­ma­yan bir iza­hat or­ta­da du­ru­yor.

Me­se­le ka­mu­nun kul­lan­dı­ğı araç­lar­dan bir örnek ve­re­yim. Siz şayet sa­yı­sı gözle bile tes­pit edi­le­me­yen kon­voy­lar­dan bah­set­mek ye­ri­ne, bir ilin tarım il mü­dür­lü­ğü­nün per­so­ne­li­nin sa­ha­ya git­ti­ği aracı ke­se­cek­se­niz buna ta­sar­ruf değil, kı­sın­tı denir.

Ge­rek­siz ve görev dışı kul­la­nı­lan araç­la­ra yö­ne­lik tes­pit­le­ri­ni pay­laş­mak ye­ri­ne per­so­nel ser­vis­le­rin­den ke­sin­ti­ye gi­di­yor­sa­nız, bunu ta­sar­ruf ola­rak açık­la­ya­maz­sı­nız. Bu­ra­da ör­ne­ğin ser­vis op­ti­mi­zas­yo­nu ko­nu­şu­yor ol­say­dı­nız, ki yerli ya­zı­lım­lar var bu alan­da, sizin ta­sar­ruf odak­lı bir ve­rim­li­lik­ten söz et­ti­ği­ni­zi dü­şü­ne­bi­lir­dim.

Ama ser­vis­le­ri kal­dır­mak­tan bah­se­di­yor­sa­nız, ona sa­de­ce kı­sın­tı denir ve sos­yal yan­sı­ma­la­rın­dan, ve­rim­li­lik he­sap­la­rı­na kadar çok daha büyük za­rar­la­ra neden olur. ‘Yap işlet dev­ret’leri ma­sa­ya ya­tır­ma­yıp, bu­ra­da­ki kul­lan kul­lan­ma öde­me­ler­den söz et­me­yip, hali ha­zır­da yü­rü­yen iş­le­rin öde­ne­ğin­de ke­sin­ti­ye gi­di­yor­sa­nız, bunu da top­tan­cı bir zih­ni­yet­le, yani ön­ce­lik­ler be­lir­le­me­den ya­pı­yor­sa­nız, as­lın­da uy­gu­la­ma­ya koy­ma­ya­cak­sı­nız an­la­mı çıkar.

Özet­le eko­no­mi yö­ne­ti­mi­nin her ko­nu­da ol­du­ğu gibi yan­lış tavrı bu­ra­da da or­ta­ya çıktı. Veri ça­ğın­da, ve­ri­le­re ve so­nuç­la­rı­na da­ya­nan bir fi­zi­bi­li­te­den, ön­ce­lik­ler­den, doğru kur­gu­lan­mak­tan ve kayıp ka­çak­lar­dan bah­set­mi­yor­sa­nız, sa­de­ce ko­nuş­mak­la ye­tin­miş ve ka­mu­oyu al­gı­sı­na oy­nu­yor­su­nuz de­mek­tir.

An­la­şı­lan o ki, bu top­lan­tı ön­ce­sin­de ya­pı­lan ça­lış­ma­la­rın te­ma­sı­nı ne ya­pa­cak­la­rın­dan çok, ne söy­le­ye­cek­le­ri oluş­tur­muş. Ve ne yazık ki or­ta­ya ko­nu­lan tavır, ül­ke­nin enf­las­yon, iş­siz­lik ya da bir başka ve­ri­si kadar inan­dı­rı­cı ol­mak­tan öteye gi­de­me­miş­tir.