Türk tiyatrosunun en önemli hiciv ve politik mizah ustalarından Levent Kırca, efsane haline gelen TV programında ne diyordu? ‘Tam yerine denk geldi, manzara koyduk.’ Nitekim zam ile ilgili skeçleri ve efsane haline gelen tanımlamaları da halen zihnimizdedir.

Bu neden önemli? Düşünün ki bir ülkede bırakın tartışma programlarını, mizah programlarında bile iktidarlar eleştirilebiliyor; yapılanları herkes uzmanlık alanı üzerinden dile getirebiliyordu.

Daha da önemlisi kimse buna alınmıyor; kızmıyor; ceza yağdırmıyor ve karşılaştıklarında da bu ustaların ellerini sıkabiliyordu. Aynı şeyi bugün de yapsanıza… Bırakın mizah programlarını, ekonomi ya da siyaset tartışılan noktalarda bile mesele dile getirilmekten imtina ediliyor.

Aslında bir ülkenin ne hale geldiğini anlatan, bundan daha önemli bir gösterge olabilir mi? Karikatür dergilerine açılan davalarla başlayan süreçte geldiğimiz nokta bu. Düşünsenize bugün Devekuşu Kabare’nin yaşamını sürdürdüğünü…

Nasıl da ayna tutardı bize? 80 darbesi sonrası iklimde bile yapılabilmiş işlerin, bugün hayat bulamaması bence bir toplumun gelişimi üzerinde uzun uzun düşünülecek konudur ve gerçek bir sorundur.

Gerçi yine bir başka usta Metin Akpınar, Kafa TV’de konu sorulduğunda ‘Dışarısı o kadar komik ki, bizim Devekuşu Kabare’yi yaşatmamızın anlamı kalmadı’ diyerek yine hicvini yapmıştı. Onun ve bir diğer usta Müjdat Gezen’in başına gelenler de hepimizin malumu.

Bugün ülkede kuş kadar maaş zammı verip, uçan ejderha kadar hayatın zamlandırıldığı bir ortamda sizce konuşulacak başka mevzu var mı? İnsanların geçim derdi içinde kavrulduğu koşullarda gündem ne olabilir?

Açıyorsunuz TV’leri, sadece muhalefet konuşuyorlar. Düşünsenize bir futbol maçı izliyorsunuz ve sahadaki futbolcuların performansından yakınmak için, yedek kulübesinde oturanlara kızan yorumcuları var. Kan beyninize sıçrar değil mi? Ama bugün konu ekonomi olunca normal karşılanıyor.

Sizce bundan daha büyük bir mizah ve akıl tutulması olabilir mi? Zam fırtınasının başladığı, ülkede ekonomi yönetenlerin kapı kapı para aradığı, bulduğu parayla ne yapacağını da tam olarak bilmediği bir ülke ortamında, ülkenin televizyonlarında muhalefetin dizaynı ve dengeleri tartışılıyor.

Yani Levent Kırca’nın tabirini biraz bozarsak, ‘zam yerine denk geldi, manzara koyduk’ diyorlar. Sizce bu ülkede işler düzelir mi? Sizce vatandaş buradan bir umut çıkarabilir mi? Sizce o ülkede yetkiyi elinde bulunduranlar kendisini düzeltme ihtiyacı duyabilir mi?

İki yılda yapılan bütçeler yılın yarısında bitiriliyor ve toplam değeri 2 trilyon TL’ye yaklaşan ek bütçe adı altında bütçe açığı veriliyor; bu faturayı da vatandaşın ödemesi isteniyor. Vatandaşın da karşılayacak gücü kalmıyor; ama TV’lerde konuşulan, muhalefetin ne olacağı…

Bu hem iktidardan ümidi kesmiş olmanın göstergesidir; hem de eleştiriler orada yoğunlaşmasın diye ekrana manzara koymaktır. Zamları, yanlışları konuşamayanlar, muhalefetin de zamları dile getirmesini eleştirecek kadar kendilerini kaybettiler.

Peki o zaman bu işten nasıl çıkacağız? Levent Kırca’nın da dile getirdiği gibi ‘olacak o kadar’ mı diyeceğiz?

cetinunsalan@yahoo.com