Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre; 1 Temmuz 2023 itibariyle Türkiye'de; 278 kapalı, 93 açık, 11 kadın kapalı, 8 kadın açık, 9 çocuk kapalı, 4 çocuk eğitimevi olmak üzere toplam 403 ceza infaz kurumu bulunuyor.

Türkiye'deki cezaevlerinin toplam kapasitesi 293 bin kişidir. Ne var ki, Mart 2023 sonu itibariyle cezaevlerinde 314 bin 502 kişi bulunuyor. Bu kişilerin 96 bin 718'i açık infaz kurumu, 217 bin 784'ü kapalı ceza infaz kurumunda bulunuyor. Yine Adalet Bakanlığı verilerine göre, bu kişilerin 275 bin 965'i hükümlü, 38 bin 537'si ise tutuklu olarak bulunmaktadır.

Yazımın girişinde verilerini paylaştığım hükümlülerin önemli bir kısmı sessiz sedasız salıverildiler.  Halk arasında “af yasası” olarak adlandırılan ancak “infaz düzenlemesi” olarak meclise getirilen değişiklik Resmi Gazete ’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. İnsan öldürme, yaralama, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, dolandırıcılık, hırsızlık, yağma, rüşvet ve uyuşturucu suçlarından hüküm giymiş pek çok “kader mahkûmu” çoktan aramıza karıştı.

Son yaşanan depremin yol açtığı ekonomik kayıpların telafisi için ek motorlu taşıtlar vergisi getiren kanun teklifinin içerisine nasıl olduysa yeni infaz düzenlemesi de eklenmişti. 14 Temmuz'da TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen yeni infaz düzenlemesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından onaylanarak 15 Temmuz'da Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Düzenlemeyle 31 Temmuz'a kadar cezaevinde bulunan bazı hükümlülere, kapalı cezaevinden açık cezaevine üç yıl erken geçme ve buradan da tahliye imkânı getirildi. Yasaya göre; bu hükümlüler arasında insan öldürme, yaralama, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, dolandırıcılık, hırsızlık, yağma, rüşvet ve uyuşturucu suçlarından mahkum olmuş pek çok kimse de var.

Ayrıca 31 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerden, toplam hapis cezası 10 yıldan az ise bir ayını, 10 yıl ve daha fazla ise üç ayını bu kurumlarda geçirip açık ceza infaz kurumlarına ayrılmasına üç yıl veya daha az süre kalanlar bu kanundan yararlanabiliyor. Yani kapalı cezaevinden açık cezaevine geçebiliyor.

Açık cezaevine geçen bu hükümlüler, üç ay açık cezaevinde kalmak şartıyla denetimli serbestlik hükümlerinden üç yıl erken yararlandırılacak. Bu nedenle aldığı ceza miktarına göre birçok hükümlüye tahliye kapısı açılmış olacak. Bu düzenlemeden cezası ertelenenler ile durdurulanlar da yararlanacak.

AK Parti ve MHP, 2020 yılında da benzer bir düzenleme getirmiş ve Covid nedeniyle açık cezaevindekilere izin vermişti. Yaklaşık 100 bin hükümlü bundan yararlanmıştı. Ancak cinayet, uyuşturucu, cinsel suçlar kapsam dışı tutulmuştu. 15 Temmuz'da yürürlüğe giren yasayla bu kez bu suçlardan hüküm giymiş olanlar da infaz indiriminden yararlanmış oldu. Bu düzenlemelerde dikkat çeken husus, devletin kendine karşı işlenen suçlar konusunda herhangi bir af getirmezken kişiye ve topluma karşı işlenen suçlar konusundaki cömertliğidir.

Kamuoyunda neredeyse hiç tartışılmadan hayata geçirilen bu “örtülü af” zaten giderek bozulmakta olan kamu düzenine daha fazla zarar verecektir. Söz konusu düzenlemeyle suç mağdurları daha da mağdur olacak ve devletin adaletine duydukları güven iyice azalacaktır.

Her şeyden önemlisi neredeyse sürekli hale gelen bu düzenlemeler ile cezaların caydırıcılık özelliği bizzat devlet eliyle aşındırılmaktadır.