Bugun...


ERDEM YÜCEL

facebook-paylas
Cad?lar ve Cad?lar Bayram?!
Tarih: 26-11-2023 00:00:00 Güncelleme: 26-11-2023 00:00:00


Turizm sezonunda a??rl?kl? olarak güneydeki baz? otellerde 31 Ekim ak?amlar?nda Cad?lar Bayram?n?n kutlanmas? gelenekselle?mi?tir. Ülkemizde ne çok bayram?m?z var diyenler; ?imdi Cad?lar Bayram? nereden ç?kt? diyecekler…

 

Toplumun büyük kesiminin bunca bayram aras?nda Cad?lar Bayram?ndan haberleri var m?; diye kendimce dü?ünüyorum.

Birazda fantastik bir bayram olan Cad?lar Bayram? Kuzey Amerika, Güney Asya,  ?ngiltere, Okyanusya, Filipinler, ?spanya ve o bölgelerdeki baz? adalarda yerlerinde festival niteli?inde kutlanmaktad?r.  

 

Cad?lar Bayram? pagan âdeti olup baz?lar?na göre kökeni H?ristiyanl???n erken dönemlerine kadar inmektedir. Bu gelene?i benimseyenler korkutucu kostümler giyerek evleri dola??rlar; özelikle çocuklar kap? kap? dola?arak bah?i? toplarlar. Büyüklerin kat?ld??? kutlamalarda maskeli insanlar çe?itli korkutucu giysiler içerisinde siyah pelerinli olup sivri ba?l?kl? uzun sapl? süpürgeleri de ba?l?ca simgeleridir. Masallardaki anlat?mlar?nda cad?lar süpürgeler ile uçarlar, ellerindeki balkaba??ndan yap?lm?? fenerler ile dola??rlarm??. Özellikle geceleri ortaya ç?karak insanlar? korkutan, onlara kötülük yapan yarat?kla oldu?una inan?lm??t?r. Masallarda siyahlar içerisinde uzun burunlu büyücü koca kar? olarak belirtilmi?tir.

 

Cad?lar baz? din kitaplar? ile çe?itli mitolojilerde do?aüstü güçleri olan ki?iler olarak anlat?lm??t?r. 

Cad? sözcü?ünün kökeni Sünskritçe de büyücü, kötü ruhlu olarak tan?mlanm??t?r. Ayr?ca baz? bat? dillerinde büyücü ve falc?larla özle?tirilmi?tir. Orta Ça? Avrupas?nda ya?ad?klar? topluluklara sald?ran kötü ruhlar olduklar? da kabul edilmi?tir.

 

Cad? tan?m?n?n ne zaman ortaya ç?kt??? tam olarak belirlenememi?tir. Bununla beraber ilk defa ?.Ö VIII-IX. Yüzy?llardaki baz? kaynaklarda onlardan söz edilmi?tir. XVI- XVII Yüzy?l Avrupa’s?nda cad? olduklar?na inan?lan pek çok kad?n?n ba?? kesilmi?, i?kence edilmi?, yak?larak idam edilmi?tir. Nitekim Heinrich Kramer ile  James  Sprenger’in 1486 y?l?nda yazm?? olduklar?  Malleus  Maleficarum (Cad? Çekici) isimli kitab?nda cad?lar?n kimlikleri, nas?l bulunup öldürüleceklerinin belirtildi?i yaz?lm??t?r. Evliya Çelebi’de onlar?n tavu?a dönü?eceklerini ileri sürmü?tür.

 

Avrupa’da 1480-1750 y?llar?nda cad? av?n?n ya?and??? kaynaklardan ö?renilmi?tir. Yine onlara göre 40.000-60.000 aras?nda kad?n cad? suçlamas?yla i?kenceyle öldürüldü?ü ileri sürülmü?tür. Cad?larla ilgili anlat?lanlar?n geçmi?i oldukça eskiye indi?inden; bu yönde yaz?lm?? hikâyelere eski kaynaklarda s?kça rastlanmaktad?r. Bunlara göre cad?lar bazen yar? kad?n yar? ku? olarak bebek etleriyle beslenirlermi?. Alaca bayku? olarak uçtuklar? bile söylenmi?tir.

 

Günümüzde cad? sözcü?ü dilimizde kullan?lm??t?r. Cad?, cad? gibi saçlar? var, cad? kazan? gibi sözcükleri kulland???m?z olmu?tur. Örne?in cad? kazan? bunlar?n ba??nda gelir. Bu sözcükle bir yerde toplanm?? ki?ilerin birbirine dü?mesinden ç?kan karma?a ile anlat?lmaktad?r. Ayr?ca ki?ilerin birbirlerinin arkas?ndan konu?tuklar? anlat?lm??t?r.

 

Yan?lm?yorsam bir de Cad? Kazan? diye bir oyun sahnelenmi?tir.

 



Bu yazı 981 defa okunmuştur.

FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DÄ°ÄžER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
SON YORUMLANANLAR
  • HABERLER
  • VÄ°DEOLAR
GAZETEMÄ°Z

nöbetçi eczaneler
HABER ARA
Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS
YUKARI