İstanbul'da doğdu (25 Nisan 1920). Babası Harbi-ye Nezareti'nde kalem amiri Sadettin Bey, anne-si Asiye Hanım'dır. Beşiktaş'taki ilköğreniminin ardından İstanbul Işık Lisesi'nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde başladığı (1937) yüksek öğrenimini Edebiyat Fakülte-si Felsefe Bölümü'nde sürdürdü. Son sınıftayken Üsküdar Sultantepe Ortaokulu'nda (Üsküdar Üçüncü Ortaokulu) öğretmenliğe başladı. Me-zuniyetinden sonra (1943) İstanbul'daki İstiklâl, Işık, Boğaziçi gibi özel liselerde felsefe grubu öğ-retmeni olarak çalıştı.  

Ankara'daki askerliğinin (1948-1949) ardından Çalışma Bakanlığı'nda (1949-1951), İstanbul Belediyesi'nde (1951-1959) müfettiş olarak görev yaptı. İstanbul Bele-diye Konservatuarı müdürü (1959-1962), Şehir Operası sanat yönetmeni (1962), belediye yazı işleri müdürü (1963-68), sanat müşaviri, teftiş heyeti müdürü (1970) oldu. Konservatuarın ti-yatro bölümünde estetik ve psikoloji dersleri, 1978'de emekli olduktan sonra Güzel Sanatlar Akademisi'nde estetik dersleri verdi. Fenerbah-çe'deki evinde öldü (19 Nisan 1993). Karacaah-met Mezarlığı 4. Ada'da toprağa verildi.

1938'de ilk şiiri Varlık'ta, 1940'ta ilk öyküsü Küllük'te yayımlandı. Sokak adında bir dergi çıkardı (1940, 2 sayı). Varlık, İnsan, Oluş, Yeni İnsanlık, Yeni Dergi, Hamle, Yaprak, Servet-i Fünûn, Vatan gazetesi sanat eki, Yeditepe, Papi-rüs, Yenilik, Yeni Dergi, Yusufçuk, Adam Sanat, Milliyet Sanat, Türk Dili, Yazın, Yeni Düşün, Gösteri, Gergedan, Argos eserlerini yayımladığı dergilerdir. Hakikat ve Vakit'te fıkra yazarlığı yaptı (1941-45). Garip etkisinde avarelik şiirle-riyle başlayan şairliği 1960'tan sonra felsefi bir alana kaymıştır. Şiirlerinde güçlü dize işçiliği ve imge yapısı dikkat çeker. 1952-1957 yılları arasında çocukluk, gençlik yıllarının anılarıyla dolu öyküler yazdı. İlk anda Sait Faik'i hatırla-tan ancak kendine has tatlar taşıyan bir anlatımı vardır. Tiyatro oyunlarında ise soyuta doğru gi-der. Açık, aydınlık, anlaşılır olma gayretini elden bırakmadan yalnızlık, yaşam, ölüm gibi temalar şiir, öykü ve tiyatrolarında kendini hissetirir.

Öykü, oyun ve şiirleriyle çeşitli ödüllere la-yık görülmüştür. Şarkılı Kahve (1944), Duru Gök (1953), Elinle (1962), Eşik (1970), Zamanlar (1982), Buluşma (1990), Şiirler (1938-1993) gibi şiir, Gazoz Ağacı (1954), Yaralı Hayvan (1956) gibi öykü, Tersine Dönen Şemsiye (1958), Kahve-de Şenlik Var (1966) gibi tiyatro eserleri bulun-maktadır. Denemeleri Denemeler, Konuşmalar: Geçmişle Gelecek ve Başka Yazılar (1998) kita-bında bir araya getirilmiştir. Baudelaire ve Elu-ard'dan yaptığı çevirileri de yayımlanmıştır.

Kaynakça: Muzaffer Uyguner, Sabahattin Kudret Aksal: Yaşa-mı, Sanatı, Yapıtlarından Seçmeler, İstanbul 2000; “Aksal, Saba-hattin Kudret”, TDEA, I, 95; TBEA, I, 64-66.

➢ ÂLİM KAHRAMAN