Semih Çelik'in 4 Ekim'de İstan­bul'un Fatih il­çe­sin­de iki ka­dı­nı ca­ni­ce öl­dür­dük­ten sonra kendi ha­ya­tı­na son ver­me­si­nin ar­dın­dan “incel” kül­tü­rü de Tür­ki­ye'de ye­ni­den gün­de­me geldi. Sos­yal med­ya­da ve ba­sın­da ko­nuy­la il­gi­li bir­çok pay­la­şım ya­pıl­dı. Peki nedir bu incel kül­tü­rü ve kim­dir bu in­cel­ler ? Gelin hep bir­lik­te ya­kın­dan ba­ka­lım.

Wi­ki­pe­dia’daki ta­nı­ma göre; Incel, İngi­liz­ce is­tem­siz be­kâr­lar an­la­mı­na gelen "in­vo­lun­tary ce­li­ba­te" ke­li­me­le­ri­nin bir­leş­ti­ril­me­si ile oluş­tu­rul­muş, ken­di­le­ri is­te­me­le­ri­ne rağ­men ro­man­tik veya cin­sel part­ner bu­la­ma­ma­la­rı ile ta­nım­la­nan bir in­ter­net alt kül­tü­rü­nün üye­le­ri­ni ta­nım­lı­yor. Çok basit ve ma­su­ma­ne gö­rü­nen bu ta­nım­la­ma in­cel­le­rin gü­nü­müz­de­ki ko­num­la­rı göz önüne alın­dı­ğın­da son de­re­ce ya­nıl­tı­cı.

Incel Alt Kül­tü­rü Ka­dın­la­ra Yö­ne­lik Şid­det Va­ka­la­rıy­la Bağ­lan­tı­lı
Ka­na­da­nın To­ron­to şeh­rin­de ya­şa­yan 20’li yaş­la­rın­da bir kadın 1997 yı­lın­da-he­nüz henüz Fa­ce­bo­ok, Ins­tag­ram, Tin­der ya da MyS­pa­ce henüz yok­ken- ken­di­si gibi top­lum­da ön­yar­gı­lar­la kar­şı­la­nan yal­nız in­san­la­rı bir araya ge­ti­recek çev­ri­mi­çi bir top­lu­luk kurdu. Bahsi geçen kadın, 2018 yı­lın­da BBC’ye ver­di­ği rö­por­taj­da, In­vo­lun­tary Ce­ibacy Pro­ject (İstem­siz Be­kâr­lık) adını ver­di­ği bu top­lu­lu­ğu, kadın ve er­kek­le­rin so­run­la­rı­nı ko­nuş­tu­ğu “ ar­ka­daş­ça bir yer” ola­rak ta­nım­lı­yor­du. Incel kı­salt­ma­sı­nı kul­la­nan gi­de­rek po­pü­ler­le­şen top­lu­luk dı­şa­rı­dan iyi ni­yet­li bir gi­ri­şim ola­rak gö­rü­lü­yor­du. Bu top­lu­ğa üye olup part­ner bu­lan­lar hatta ev­le­nen­ler bile vardı.

In­cel­ler Toplu Kat­li­am Ey­lem­le­riy­le 
Anıl­ma­ya Baş­lan­dı
In­cel­le­rin po­pü­ler kül­tür­de mer­cek al­tı­na alın­ma­ya baş­la­ma­la­rı, 2014 ve ar­dın­dan 2018 yıl­la­rın­da Kuzey Ame­ri­ka'da bu kül­tür­le bağ­lan­tı­lı ol­du­ğu tes­pit edi­len iki genç er­ke­ğin toplu kat­li­am­la­rıy­la oldu.

Av­ru­pa Bir­li­ği'nin (AB) 2017-2020 ve­ri­le­ri­ni kul­la­nan 2021 ta­rih­li ra­po­run­da kı­ta­da, çev­ri­mi­çi incel top­lu­luk­la­rı­nın en fazla üyeye sahip ol­du­ğu ülke Al­man­ya, İngil­te­re, İsveç ve İtalya ola­rak sı­ra­la­nı­yor­du.

İngil­te­re'de 2021'de beş ki­şi­nin ci­na­ye­tiy­le gün­de­me gelen Jake Da­vi­son adlı genç adam da yine çev­ri­mi­çi incel top­lu­luk­la­rıy­la bağ­lan­tı­lı bir isim­di.
Ül­ke­nin Di­ji­tal Nef­ret­le Mü­ca­de­le Mer­ke­zi (CCDH) 2022'de incel fo­rum­la­rın­da her 29 da­ki­ka­da bir te­ca­vüz­le il­gi­li pay­la­şım ya­pıl­dı­ğı uya­rı­sın­da bu­lun­muş­tu.
İngil­te­re'deki Swan­sea Üni­ver­si­te­si araş­tır­ma­cı­la­rı ta­ra­fın­dan geçen Ocak ayın­da ya­yım­la­nan bir ça­lış­ma, in­cel­le­rin ka­dın­lar­la il­gi­li "temel dü­şün­ce ha­ta­la­rı" ol­du­ğu­nu buldu.

Ca­ni­ce Sal­dı­rı­lar­la İliş­ki­len­di­ri­len Bir İde­olo­ji
Gü­nü­müz­de in­cel­lik, ka­dın­la­ra karşı düş­man­ca ina­nış­lar bes­le­yen ve bazı ca­ni­ce sal­dı­rı­lar­la iliş­ki­len­di­ri­len bir ide­olo­ji. In­cel­ler son 10 yılda çoğu kadın en az 100 ki­şi­nin öl­dü­rül­me­si ya da ya­ra­lan­ma­sıy­la iliş­ki­len­di­ril­di­ler. Bun­la­rın Red­dit, Fa­ce­bo­ok ve kendi kur­duk­la­rı si­te­ler­de top­lu­luk­la­rı var. Tek­no­lo­ji şir­ket­le­ri­nin bu top­lu­luk­la­rı ka­pat­mak gibi ön­lem­le­ri tam ola­rak sonuç ver­mi­yor.

İngil­te­re'de Di­ji­tal Nef­ret­le Mü­ca­de­le Mer­ke­zi (CCDH) 2022'de 17 bin üyesi ve aylık 2,6 mil­yon kez zi­ya­ret edi­len bir incel fo­ru­mun­da­ki bir mil­yon­dan fazla pay­la­şı­mı yapay zekâ kul­la­na­rak ta­ra­dı. Ça­lış­ma, pay­la­şım­lar­da her 29 da­ki­ka­da bir te­ca­vüz­den bah­se­dil­di­ği­ni buldu. Bunun ya­nın­da in­cel­le­rin toplu kat­li­am­lar­dan bah­se­den pay­la­şım­la­rı­nın sa­yı­sı­nın bir yılda yüzde 59 art­tı­ğı tes­pit edil­di.

Özel­lik­le Ka­dın­la­rı Hedef Alı­yor­lar
Çev­ri­mi­çi incel top­lu­luk­la­rı­nın üye­le­ri­nin ta­vır­la­rı ki­şi­den ki­şi­ye de­ği­şi­yor ancak tüm ka­dın­la­rın "para pe­şin­de, cin­sel­lik ko­nu­sun­da se­çi­ci ol­ma­yan ve ma­ni­pü­la­tif" ol­du­ğu yo­rum­la­rı yay­gın­lık­la ya­pı­lı­yor. Fo­rum­lar­da çe­ki­ci ka­dın­lar "Stacy­ler" diye ad­lan­dı­rı­lı­yor ve arzu nes­ne­si ola­rak gö­rü­lüp alay edi­li­yor­lar. In­cel­ler seks, aşk ve mut­lu­lu­ğa sa­de­ce baş­ka­la­rı­nın eri­şe­bi­le­ce­ği­ni dü­şü­nü­yor. In­cel­ler "Stacy­le­rin" ken­di­le­ri ye­ri­ne, "Chad­lar" diye ad­lan­dır­dık­la­rı erkek ti­pi­ni ter­cih ede­cek­le­ri­ne ina­nı­yor­lar. "Chad" in­cel­ler açı­sın­dan cin­sel ola­rak ba­şa­rı­lı er­kek­le­ri ta­nım­lı­yor. Sa­rı­şın, kaslı ve ge­nel­lik­le spor ara­ba­sı olan bu er­kek­ler­le kı­yas­la­ma­la­rı ki­şi­lik ve öz­gü­ven­le sı­nır­lı değil; in­cel­ler "Chad"ların ge­ne­tik ola­rak üstün ol­du­ğu­nu dü­şü­nü­yor.

Olum­lu dü­şün­ce­le­re ka­pa­lı­lar, fo­rum­lar­da ka­dın­lar­la et­ki­le­şi­me geçen her­han­gi biri "fa­ke­cel" yani "sahte incel" diye yaf­ta­la­nı­yor.

Tür­ki­ye’de de Var­lar!
Ken­di­le­ri­ni incel ola­rak ta­nım­la­yan ve Türk­çe pay­la­şım yapan fark­lı çev­ri­mi­çi top­lu­luk­lar var. Bin­ler­ce ki­şi­ye ula­şan bu top­lu­luk­lar­da kadın düş­ma­nı ve yer yer ırkçı pay­la­şım­la­rın ya­pıl­dı­ğı­nı gör­mek müm­kün. Ekşi Söz­lük'te in­cel­ler­le il­gi­li ya­pı­lan ilk pay­la­şım­lar 2018 yı­lı­na kadar gi­di­yor.

Di­ji­tal Suç İzleme Ve Ön­le­me Mer­ke­zi 
Ku­rul­ma­sı Şart
De­ğer­li okur­lar, bu kö­şe­de sık sık dile ge­tir­me­ye ça­lış­tı­ğım üzere çağ de­ği­şi­yor. De­ği­şen za­man­la bir­lik­te her şey gibi suç ve suçlu tipi de boyut de­ğiş­ti­ri­yor. Çoğu kez suç, top­lum­da in­fi­al ya­ra­ta­cak bir ha­di­se ola­rak kar­şı­mı­za çık­ma­dan önce yö­ne­ten­ler­ce gör­mez­den ge­li­ni­yor. Yeni or­ta­ya çıkan suç ve suç­lu­lar­la etkin bir mü­ca­de­le ede­bil­mek için ülke ola­rak ye­ter­li veri ve do­na­nı­mı­ma sahip ol­ma­dı­ğı­mız ol­ma­dı­ğı aşi­kâr.

Suç­lu­la­rı suç iş­le­me­den tes­pit ede­bi­lecek -ba­tı­da ve ge­liş­miş ül­ke­ler­de ör­nek­le­ri mev­cut olan- Di­ji­tal Suç İzleme Ve Ön­le­me Mer­ke­zi’nin ku­rul­ma­sı ve her zaman söy­le­di­ği­miz gibi ceza ve infaz ka­nun­la­rı­mı­zı gün­cel­le­me­miz ge­re­ki­yor.