Tür­ki­ye’de alım gücü yük­sek ol­ma­yan, stan­dart­lar­da ya­şa­yan, nor­mal ve or­ta­la­ma diye ni­te­len­di­ri­le­bi­lecek va­tan­daş ba­rın­ma prob­le­mi­ne doğru adım adım ko­şar­ken, öyle ge­liş­me­ler olu­yor ki olaya üzül­me­yi bı­ra­kıp, yak­la­şı­ma ya­nı­yor­su­nuz.

Önce ev fi­yat­la­rın­da­ki anor­mal yük­se­liş geldi. Is­rar­la gö­rül­mek is­ten­me­di. Hatta raf raf do­la­şıp eti­ket üze­rin­den fır­sat­çı aran­mak akla geldi de, bit­miş ve sa­tıl­ma­yı bek­le­yen ko­nut­la­rın iş­let­me gi­der­le­ri dı­şın­da ma­li­ye­ti ol­ma­ma­sı­na rağ­men fi­ya­tı­nın yüzde 100 ve kat­la­rı öl­çü­sün­de art­tı­ğı yok sa­yıl­dı.

Sonra asıl me­se­le gün­de­me geldi. Fahiş fiyat uy­gu­la­ma­sı ki­ra­la­ra yan­sı­dı. Anor­mal yük­se­len ki­ra­lar, mev­cut ki­ra­cı­la­rı da et­ki­ler hale geldi. Ya ev sa­hip­le­ri­nin bas­kı­la­rıy­la karşı kar­şı­ya kal­dı­lar ya da evden çık­ma­la­rı adına zor­lan­dı­lar.

Ni­ha­ye­tin­de bar­dak ta­şın­ca konu eko­no­mi yö­ne­ti­mi nez­din­de de dil­len­di­ril­mek zo­run­da ka­lın­dı. Üç ba­kan­lık Ada­let Ba­kan­lı­ğı’nı da ara­la­rı­na alıp top­lan­tı yap­tı­lar. 10 gün için­de de bir for­mül açık­la­na­ca­ğı du­yu­rul­du.

Ar­dın­dan Çevre, Şe­hir­ci­lik ve İklim Ba­ka­nı Murat Kurum bom­ba­yı pat­lat­tı. Her va­tan­daş hu­ku­ka baş­vu­ra­rak hak­kı­nı arama ola­na­ğı­na sa­hip­miş. Bu açık­la­ma ne demek bi­li­yor mu­su­nuz? Sonuç alı­na­bi­lecek hiç­bir şey ya­pıl­ma­ya­cak.

Tam bunun şoku ya­şa­nır­ken Ha­zi­ne ve Ma­li­ye Ba­kan­lı­ğı’nın ham­le­si geldi. O da yük­se­len kira be­del­le­ri­ni esas ala­rak rayiç / vergi iliş­ki­si­ne odak­lan­dı. Bu ko­nu­da in­ce­le­me baş­la­ta­ca­ğı­nı ve vergi ka­ça­ğı­nı ön­le­me­nin for­mü­lü­nü bul­du­ğu­nu an­lat­ma­ya kalk­tı.

Ama halen yük­sek ev ve kira fi­yat­la­rı ile il­gi­li va­tan­da­şın ne ya­şa­dı­ğı gün­dem­de yok. O is­ter­se mah­ke­me­ye baş­vu­rup hak­kı­nı ara­ya­bi­lir­miş. Bunu ya­pa­bi­le­ce­ği­ni va­tan­daş zaten bi­li­yor. Lakin öyle dü­zen­le­me­ler ya­pıl­dı ve harç­lar dava ba­şın­dan is­te­ni­yor ki, zaten öde­ye­ce­ği harç pa­ra­sı far­kıy­la bir yıl daha o evde otu­rur.

Bakan Kurum, halen fahiş bir fiyat uy­gu­la­ma­sı varsa, va­tan­da­şın bunu Ba­kan­lı­ğa bil­di­ril­me­si çağ­rı­sın­da bu­lu­nu­yor. Oysa her­kes her şeyi gö­rü­yor; Bakan mı gö­re­mi­yor? Günün so­nun­da Ha­zi­ne ver­gi­si­nin, Şe­hir­ci­lik mü­te­ah­hi­di­ni kır­ma­ma­nın te­la­şı­na gir­miş lakin asıl mağ­du­ru her­kes unut­muş bir tablo or­ta­ya çıktı.

Bir de stok­ta­ki ko­nut­la­rın tü­ken­di­ğin­den bah­se­di­yor­lar. Bu ne kadar doğru bil­mi­yo­rum ama şayet ha­ki­kat ise düşük fa­iz­le sa­tı­la­ma­yan tüm ev­le­ri kamu ban­ka­la­rı üze­rin­den va­tan­daş ola­rak dev­ral­dık, pa­ra­sı­nı öde­dik ama sa­hi­bi ola­ma­dık so­nu­cu çıkar.

Ay­rı­ca bu sek­tör niye fi­nan­se edil­di? Ge­rek­çe tek­rar in­şa­at­la­ra baş­la­na­ca­ğı, bunun da eko­no­mi­ye di­na­mizm ka­ta­ca­ğı yö­nün­dey­di. İyi de bu des­tek­le­ri alan­lar, el­de­ki stok­la­rı artık kime kaça sat­tı­lar­sa belli ol­ma­yan­lar üç aydır çivi çak­mı­yor? Bunu ne ya­pa­ca­ğız?

Sonuç mu? Mil­yon do­lar­la­ra ev alan­la­ra pa­ra­nın kay­na­ğı so­rul­mu­yor. Fahiş fi­yat­la­ra ev sa­tan­lar, manav kadar fır­sat­çı gö­rül­mü­yor. Tüm kay­nak­lar ak­ta­rıl­sa da dep­re­me gü­ven­li ev ih­ti­ya­cı kar­şı­lan­mı­yor ve ki­ra­dan beli bü­kü­len ya da ki­ra­sı­nı öde­ye­me­yen de Bakan’a du­ru­mu şi­ka­yet edip, harç pa­ra­sı­nı top­la­yıp, mah­ke­me­ye baş­vu­ru­yor. Ne güzel mem­le­ket değil mi?

cetinunsalan@​yahoo.​com